از آغاز حضور قرآن کریم در حوز? اندیشه و فرهنگ ، نقد و بلاغت نیز مورد توجه قرار گرفته است که از آن جمله می توان به آثار ادبی و بلاغی ای چون مجاز القرآن از ابوعبیده مَعمَر بن مثنی و کتاب الفصاحه از ابوحاتم سجستانی و اعجاز القرآن از جاحظ بصری و نقد التثر و نقد الشعر از ابوالفَرج قٌدَامة بن جعفر و کتاب الشعر و الشعراء از ابن قتیب? دینوری و کتاب الکامل از مبرّد اشاره کرد. همچنین در قرن چهارم هجری عبدالله بن معتز با تأمَل در آرایه های قرآنی به تدوین مباحث علم بدیع پرداخت و آمدی کتاب موازنه و ابوهلال عسکری در میان? قرن چهارم کتاب الصّناعتین را نوشت.
تأمل نویسندگان در مقوله هایی چون موازنه و بلاغت از دیدگاه ارسطو ، رمز و رازهای زبان ، فنون زیبایی شناسی ، نحو و کارکردهای آن ، علوم قرآنی و رابط? بلاغت و اعجاز قرآن ، متأثر از نقش قرآن در نقد و بلاغت است.
در این تحقیق نقش قرآن را در نقد و بلاغت و لفظ و ترکیب و شکل و محتوا و موسیقی و تصویر و هماهنگی در لفظ و معنی بررسی نمودم.
واژه های کلیدی: قرآن ، نقد ، بلاغت ، و تحوّل و اثرگذاری.